CFA được xem là một trong những kỳ thi khó. Tuy nhiên đây không được coi là một kỳ thi “siêu trí nhớ”, mà là kỳ thi về chiến lược, sự kiên trì và cách tư duy đúng. Tránh 7 sai lầm dưới đây sẽ giúp bạn sẽ tiết kiệm được hàng trăm giờ và tăng đáng kể cơ hội pass kỳ thi.
1. Trì hoãn
Đây có lẽ là sai lầm lớn nhất mà nhiều thí sinh CFA mắc phải. Nhiều bạn thường nghĩ rằng “còn tận 6 tháng nữa mới thi, để mai học cũng được”, nhưng sự thật là CFA không phải kỳ thi có thể ôn cấp tốc trong vài tuần cuối. Bộ giáo trình dài hàng nghìn trang, với lượng kiến thức vừa rộng vừa sâu, nếu dồn hết vào một hai tháng cuối thì gần như chắc chắn không kịp. Việc trì hoãn khiến khối lượng bài học chưa hoàn thành ngày càng chồng chất, dẫn đến tâm lý lo lắng và stress khi thời gian thi đến gần. Thậm chí, có nhiều bạn khi bắt đầu làm thử đề thì điểm thấp, từ đó mất tự tin và dễ rơi vào vòng xoáy học vội vàng, không nắm chắc kiến thức.
Để khắc phục, cách hiệu quả nhất là xây dựng một lịch học cụ thể và tuân thủ nghiêm túc. Hãy viết rõ lý do vì sao bạn muốn chinh phục CFA, chẳng hạn để thăng tiến trong công việc hay mở ra cơ hội làm việc tại Big4, và thường xuyên nhìn lại để giữ động lực. Thay vì học theo cảm hứng, hãy chia nhỏ mục tiêu, ví dụ: hai tuần xong Ethics, một tháng xong FSA. Quan trọng hơn cả là duy trì sự đều đặn: chỉ cần 1–2 tiếng mỗi ngày, 4–5 ngày trong tuần, bạn sẽ tiến bộ chắc chắn và bền vững hơn nhiều so với việc học dồn trong vài ngày liên tiếp.
Một lợi thế rõ rệt khi tham gia lớp học tại Học CFA Online là bạn sẽ có lịch trình và deadline được thiết kế sẵn hàng tuần, buộc bạn phải duy trì nhịp học đều đặn thay vì dễ dàng bỏ qua. Hàng tuần đều có bài tập được giao với lời giải chi tiết, nhờ vậy bạn không thể trì hoãn quá lâu mà vẫn phải “lên dây cót” hoàn thành đúng hạn. Ngoài ra, việc học mà có người kèm cặp, giúp đỡ cũng khiến bạn duy trì động lực hơn.
2. Cầu toàn quá mức
Một sai lầm khác cũng rất phổ biến là rơi vào bẫy cầu toàn. Nhiều thí sinh CFA nghĩ rằng mình phải hiểu hết từng dòng trong curriculum, phải nhớ từng công thức nhỏ nhất thì mới yên tâm bước vào phòng thi. Nhưng thực tế, cách tiếp cận này vừa không khả thi, vừa cực kỳ lãng phí thời gian. Khối lượng kiến thức CFA quá đồ sộ để có thể học thuộc từng chi tiết. Điều quan trọng là bạn cần nắm được khoảng 80–90% nội dung với mức độ chắc chắn vừa đủ, trong đó 40–50% các phần cốt lõi phải nắm thật vững. Đây mới là chiến lược giúp bạn tối ưu điểm số.
Khi rơi vào tình trạng cầu toàn, bạn dễ bị sa đà vào việc đọc lại một chương quá lâu, viết lại quá nhiều ghi chú hoặc loay hoay với những khái niệm ít xuất hiện trong đề thi. Kết quả là bạn mất hàng trăm giờ mà hiệu quả không cao, đến giai đoạn tổng ôn thì thiếu thời gian để luyện đề. Nghiêm trọng hơn, nhiều bạn khi thấy mình “chưa hoàn hảo” thì sinh ra tâm lý nản, bỏ dở giữa chừng.
Cách khắc phục là chấp nhận rằng mình không thể biết tất cả, thay vào đó phải có chiến lược rõ ràng ngay từ đầu: chọn tài liệu chính (curriculum hoặc SchweserNotes) và bám sát nó, không nhảy qua lại quá nhiều nguồn. Đặt giới hạn cho bản thân: ví dụ, với những phần khó nhằn trong Derivatives, bạn chỉ cần nắm được nguyên tắc tính toán cơ bản và ý nghĩa khái niệm, thay vì cố gắng “thuộc lòng” toàn bộ mọi thứ. Hãy tập trung vào sự tiến bộ từng ngày, coi trọng hành động và sự đều đặn hơn là sự hoàn hảo tuyệt đối.
Một điểm cộng ở lớp Học CFA Online là bạn được định hướng rõ ràng: giảng viên thường chỉ ra đâu là phần trọng tâm, đâu là phần ít xuất hiện trong đề thi. Bạn sẽ không phải tốn công “ôm đồm” quá nhiều mà biết chính xác chỗ nào cần tập trung. Thêm vào đó, mỗi buổi học đều có thời lượng giới hạn, giúp bạn rèn thói quen học đủ – hiểu đúng – rồi bước tiếp, thay vì sa lầy vào một phần quá lâu chỉ vì muốn đạt đến mức “hoàn hảo”.
3. Làm quá nhiều việc cùng lúc
Một sai lầm tưởng như “đa nhiệm hiệu quả” nhưng thực ra lại hủy hoại sự tập trung của thí sinh CFA, đó là làm quá nhiều việc cùng lúc. Nhiều bạn vừa mở sách học vừa bật nhạc, vừa lướt điện thoại, hoặc đang học Ethics thì lại chuyển sang Equity chỉ sau vài phút vì thấy khó. Việc liên tục đổi ngữ cảnh như vậy khiến não bộ phải “khởi động lại” mỗi lần, kết quả là bạn vừa tốn thời gian, vừa không nắm được mạch kiến thức.
Trong hành trình ôn CFA, điều quan trọng không phải là học thật lâu, mà là học thật sâu. Thay vì ngồi lì 6–7 tiếng với đủ loại môn, bạn nên chia nhỏ thành những phiên học tập trung 1–2 tiếng, mỗi ngày 4–5 lần một tuần. Khi đó, bạn vừa duy trì được nhịp độ, vừa có thời gian nghỉ để não bộ xử lý thông tin. Đặc biệt, việc duy trì sự nhất quán trong nhiều tuần, nhiều tháng sẽ hiệu quả gấp nhiều lần so với học dồn vào vài ngày cuối.
Để khắc phục, bạn nên tạo môi trường học tập “một việc tại một thời điểm”: tắt thông báo điện thoại, gạt laptop sang một tab duy nhất, và chỉ học đúng phần đã đặt trong kế hoạch. Nếu hôm nay là buổi học Quant, thì chỉ Quant mà thôi, đừng để bản thân “nhảy việc” giữa chừng. Kỹ năng tập trung đơn nhiệm (single-tasking) chính là chìa khóa để bạn tiến bộ nhanh hơn.
Học CFA Online hỗ trợ rất nhiều cho điều này. Các buổi học trực tiếp qua Google Meet diễn ra theo thời lượng cố định, giảng viên sẽ dẫn dắt bạn đi xuyên suốt một chủ đề, không để bạn bị phân tán. Ngoài ra, hệ thống bài tập kèm deadline giúp bạn chỉ tập trung vào một phần cụ thể tại một thời điểm, thay vì bị cuốn vào hàng chục thứ khác ngoài lề.
4. Phức tạp hóa mọi thứ
Nhiều thí sinh CFA có xu hướng biến việc học trở nên cầu kỳ hơn mức cần thiết. Họ dành hàng giờ để thiết kế bảng biểu, xây dựng hệ thống ghi chú trên Notion, làm template học tập trên iPad, hay cố gắng viết lại toàn bộ giáo trình theo cách riêng. Nhìn bề ngoài, điều này tạo cảm giác rất “năng suất”, nhưng thực tế thì chẳng giúp bạn tiến bộ bao nhiêu. Thậm chí, nó còn khiến quá trình học kéo dài gấp đôi, tiêu hao năng lượng mà vẫn không đi đúng trọng tâm.
CFA vốn đã khó, vì vậy nhiệm vụ của bạn là đơn giản hóa quá trình học, thay vì làm nó phức tạp hơn. Cách hiệu quả nhất là chọn một bộ tài liệu chính, in ra hoặc dùng bản PDF, rồi ghi chú trực tiếp, highlight, và giải bài tập song song. Quan trọng hơn là hiểu, nhớ và áp dụng, chứ không phải có một hệ thống ghi chú “đẹp mắt” hay một quyển vở gọn gàng. Bạn nên nghĩ theo hướng: kết quả thi mới là thước đo, không phải mức độ cầu kỳ của phương pháp học.
Học CFA Online cũng giúp hạn chế tối đa việc phức tạp hóa này. Bởi thay vì phải tự xây dựng bộ note từ đầu, học viên đã có sẵn slide, tài liệu và hệ thống bài tập, chỉ cần tập trung vào việc hiểu và luyện. Giảng viên sẽ hướng dẫn trực tiếp các ý quan trọng, chỉ ra đâu là phần nên nhớ kỹ, đâu là phần chỉ cần hiểu nguyên tắc. Nhờ vậy, bạn tiết kiệm được rất nhiều thời gian và tránh rơi vào vòng xoáy “bận rộn giả tạo” nhưng không tiến bộ thực sự.
5. Không học cách dùng máy tính
Một sai lầm tưởng nhỏ nhưng thực ra lại gây thiệt hại rất lớn trong kỳ thi CFA, đó là không thành thạo máy tính tài chính. Nhiều thí sinh chỉ tập trung vào công thức mà quên rằng phần lớn các phép tính trong đề thi có thể được xử lý nhanh chóng bằng calculator (BA II Plus hoặc HP 12C). Khi không quen sử dụng, bạn sẽ mất rất nhiều thời gian loay hoay viết tay từng bước, vừa chậm vừa dễ sai sót, trong khi đề thi lại giới hạn thời gian rất gắt gao.
Máy tính tài chính không chỉ là công cụ tính toán, mà còn là “vũ khí” chiến lược để tiết kiệm thời gian. Nếu bạn biết cách nhập dòng tiền để tính IRR, biết sử dụng chức năng TVM Solver để tính lãi suất hoặc giá trị hiện tại, thì chỉ mất vài giây để có kết quả thay vì cả phút viết công thức dài dòng. Việc không thành thạo máy tính chẳng khác nào đi thi chạy mà quên mang giày, bạn hoàn toàn bị bất lợi so với những thí sinh khác.
Cách khắc phục rất đơn giản nhưng cần luyện tập sớm: hãy dùng calculator ngay từ giai đoạn học lý thuyết, đừng chờ đến lúc tổng ôn mới cầm lên. Mỗi khi gặp công thức, hãy tự hỏi: “Có thể bấm máy được không?” rồi thử thao tác ngay. Đồng thời, bạn nên chuẩn bị thêm một chiếc máy tính dự phòng giống hệt để mang vào phòng thi, tránh trường hợp máy hỏng hoặc hết pin giữa chừng.
Trong các buổi học và trong các tài liệu của Học CFA Online luôn có phần hướng dẫn sử dụng calculator chi tiết cho từng dạng bài, đồng thời trong các buổi luyện đề, giảng viên cũng chỉ ra “cách bấm nhanh” thay vì chỉ giải công thức. Điều này giúp học viên vừa tiết kiệm thời gian làm bài, vừa hình thành thói quen thao tác máy tính một cách tự nhiên, không bị lúng túng khi vào phòng thi.
6. Cách làm bài tập sai
Một sai lầm phổ biến khác trong quá trình học CFA là tiếp cận bài tập không đúng cách. Nhiều bạn làm câu hỏi chỉ để “test điểm”, làm xong rồi xem đáp án đúng sai, sau đó bỏ qua mà không đào sâu thêm. Cách học này khiến bạn tốn hàng trăm giờ luyện tập nhưng không thật sự cải thiện được năng lực. Bạn có thể biết mình đúng hay sai, nhưng lại không biết tại sao đúng, tại sao sai, và kiến thức nền đằng sau câu hỏi đó là gì.
CFA không phải kỳ thi kiểm tra trí nhớ đơn thuần, mà là kỳ thi đánh giá khả năng áp dụng kiến thức vào tình huống. Chính vì vậy, khi làm một câu hỏi, điều quan trọng nhất không phải là “chọn đáp án đúng”, mà là học từ câu hỏi đó. Đặc biệt với những câu sai, bạn cần quay lại giáo trình hoặc note để rà soát lại khái niệm, hiểu bản chất, rồi mới tiếp tục. Khi làm như vậy, mỗi câu hỏi không chỉ là một lần kiểm tra, mà còn là một lần học lại, giúp bạn xây dựng bức tranh tổng thể thay vì chỉ ghi nhớ rời rạc.
7. Bỏ quên sức khỏe
Nhiều thí sinh CFA nghĩ rằng chỉ cần “cày” đủ số giờ thì chắc chắn sẽ pass, nên sẵn sàng thức khuya dậy sớm, cắt giảm ngủ nghỉ, bỏ qua ăn uống và tập luyện. Thực tế, đây là một trong những sai lầm tai hại nhất. Bộ não của bạn chỉ hoạt động tốt khi cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ và có năng lượng. Nếu liên tục thiếu ngủ, học nhồi nhét, bạn sẽ nhanh chóng kiệt sức, mất khả năng tập trung và dễ quên kiến thức vừa học. Tới giai đoạn cận thi, nhiều bạn còn rơi vào tình trạng stress kéo dài, dẫn đến hiệu suất ôn tập sụt giảm nghiêm trọng.
Đừng quên rằng ôn CFA là một hành trình dài, có thể kéo dài 6 tháng đến cả năm. Đây không phải cuộc chạy nước rút, mà giống như một cuộc marathon. Để duy trì phong độ, bạn cần chăm sóc bản thân đúng cách: ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi ngày, ăn uống lành mạnh, hạn chế đồ ngọt và caffeine quá mức, và duy trì tập thể dục nhẹ 2–3 lần một tuần. Không cần phải tập luyện khắc nghiệt như vận động viên, chỉ cần những thói quen nhỏ như đi bộ, yoga hay tập tạ nhẹ cũng giúp tinh thần tỉnh táo và cơ thể khỏe khoắn hơn.
Một lợi ích rõ ràng khi lựa chọn Học CFA Online là bạn có thể cân bằng thời gian tốt hơn. Không phải mất hàng giờ di chuyển đến lớp, bạn có thêm thời gian nghỉ ngơi, tập thể dục hoặc chuẩn bị bữa ăn. Hơn nữa, ngoài thời gian học trực tiếp qua Meet với giảng viên, bạn có thể học qua video trong môi trường linh hoạt cho phép bạn lựa chọn khung giờ phù hợp với nhịp sinh học của mình – sáng sớm khi đầu óc tỉnh táo hoặc buổi tối khi công việc đã xong. Nhờ đó, bạn không chỉ học hiệu quả hơn mà còn giữ được thể trạng và tinh thần ổn định xuyên suốt cả kỳ ôn.